Op woensdag gaf de Spaanse Meteorologische Dienst een oranje waarschuwing uit voor het gebied rond Valencia. De reden: een opgelegde DANA, door de dienst getiteld DANA 'Alice', zal naar verwachting dagenlang zware regen, buien en onweersbuien leveren. De waarschuwing strekt zich niet alleen uit over de stad Valencia, maar ook over de naburige provincies Alicante en Murcia, met een mogelijke uitbreiding naar de Catalaanse kusten van Tarragona en Barcelona. Waarom dit belangrijk is? Omdat een oranje niveau in Spanje betekent dat de weersituatie “substantieel gevaarlijk” kan worden voor zowel infrastructuur als dagelijkse activiteiten.
Herfst begint, maar DANA's blijven terugkeren
Het weer in het Iberisch Schiereiland maakt een langzame overgang van de hete zomer naar de koelere herfst door. Experts wijzen erop dat de regio de afgelopen maanden al meerdere DANA's heeft gekend – elk met hun eigen verwoestende watermassa’s. Historisch gezien leidde DANA ‘Fabiola’ in oktober 2022 tot overstromingen in de Valenciaanse delta. Met Alice is die trend ongemerkt voortgezet, waardoor de kans op overstromingen en modderstromen opnieuw hoog is.
Wat maakt DANA 'Alice' zo bijzonder?
Een DANA (Depresión Aislada en Niveles Altos) is in meteorologische termen een geïsoleerde lagedruklaag in de hogere atmosfeer. Alice ontstond toen een koude luchtmassa vanuit het noorden in de bovenste troposfeer neerdaalde en onstabiele lucht boven de Middellandse Zee oppakte. De koude massa blijft nu “bijna stationair” boven het Iberisch Schiereiland, waardoor vochtige lucht van de zee continu wordt aangevoerd.
- Temperatuurverschil: 10‑12 °C tussen het koude front en de warme zee‑lucht.
- Vochtgehalte: meer dan 80 % relativiteit in de lage troposfeer.
- Windrichting: aanhoudende oostelijke wind die vocht van de Middellandse Zee naar het vasteland duwt.
Deze combinatie zorgt voor “dagenlange regen, buien en onweer, soms heftig en vaak aanhoudend”, aldus de meteorologen van de Spaanse Meteorologische Dienst.
Hoe ziet het weerpatroon er de komende dagen uit?
De eerste buien vielen woensdagmiddag al over het binnenland – vooral in het hoogland rond de Albufera. Donderdag ochtend breidde het neerslaggebied zich uit naar de kust. De verwachting is dat tegen de avond van vrijdag de zware regenval zich heeft uitgestrekt tot de Catalaanse kust, met bijzondere nadruk op Tarragona en Barcelona. Een tweede golf bereikt de Balearen in het eerste weekend van de volgende week.
Voor de regenval zelf hebben de forecasters geen exacte millimeters opgegeven, maar ze spreken van “intensieve buien van 30‑50 mm per uur”. Het risico op een opeenhoping tot meer dan 150 mm in 24 uur is reëel, vooral in valleien waar rivieren snel kunnen overstromen.
Risico’s voor inwoners en wat de AEMET adviseert
De grootste gevaren die met een oranje waarschuwing gepaard gaan, omvatten flash‑overstromingen, aardverschuivingen in heuvelachtig terrein en verstoringen op snelwegen en spoorlijnen. De Spaanse Meteorologische Dienst raadt aan:
- Vermijd onnodige reizen langs laaggelegen wegen, vooral rond de sterrengaten van de rivier de Júcar.
- Houd rekening met mogelijke sluitingen van tunnels onder de kust, zoals de tunnel van Valencia‑Alicante.
- Beveilig huizen tegen waterinfiltratie: dicht deuren en zet zandzakken klaar bij een verhoogd risico.
- Volg real‑time updates via de officiële AEMET‑app of via lokale radio‑stations.
Een woordvoerder van de dienst, die anoniem wil blijven, voegde eraan toe: “Wees alert, maar blijf kalm. De oranje waarschuwing is een signaal om voorbereidingen te treffen, niet om in paniek te raken.”
Wat betekent de oranje waarschuwing concreet?
In het Spaanse systeem is de kleurcodering als volgt: groen (geen risico), geel (voorzichtigheid), oranje (hoog risico) en rood (extreem). Een oranje alarm activeert automatisch de coördinatie tussen lokale brandweerkorpsen, gemeentelijke hulpdiensten en de nationale civiele bescherming. In de praktijk betekent dit dat er extra patrouilles zijn langs de kust en dat er noodopvangcentra klaarstaan voor eventuele evacuaties.
Voor de bewoners van Valencia betekent dit: houd je dakgoot schoon, let op waterstanden in de rivier de Turia en wees bereid om snel te reageren als er een lokale overstromingswaarschuwing volgt.
Vooruitzichten: blijft het water aanhouden?
De Spaanse Meteorologische Dienst zegt dat de DANA ‘Alice’ “voorlopig” stationair blijft tot het eind van de week. Een vervolg‑low‑pressure‑system is al in de wacht, wat betekent dat de kans op een tweede regenbui in de tweede week van oktober niet uitgesloten kan worden.
In de tussentijd blijft de waarschuwing op oranje niveau staan, totdat de waterhoogtes in de rivieren twee opeenvolgende metingen onder de kritieke grens laten zakken. Verwacht wordt dat de situatie rond het begin van november door normale herfst‑neerslag zal worden opgevolgd, waardoor de waarschuwing tegen die tijd hopelijk kan worden ingetrokken.
Veelgestelde vragen
Welke gebieden zijn precies onder de oranje waarschuwing?
De waarschuwing geldt voor de provincie Valencia, inclusief de stad, en de aangrenzende provincies Alicante en Murcia. Vanaf donderdag breidt het zich uit naar de Catalaanse kusten van Tarragona en Barcelona, en later naar de Balearen.
Wat zijn de concrete risico’s voor bewoners?
De grootste gevaren zijn flash‑overstromingen langs rivieren, modderstromen in steile hellingen, en mogelijke verkeerssluitingen op snelwegen en tunnels. Daarnaast kan de intense regen leiden tot lokale stroomuitval en schade aan gebouwen, vooral bij slecht onderhouden daken.
Hoe lang duurt de waarschuwing?
De AEMET heeft nog geen einddatum vastgesteld, maar geeft aan dat de neerslag “dagenlang” kan aanhouden. De waarschuwing blijft van kracht tot de rivierstanden onder de kritische drempel zakken, wat waarschijnlijk pas eind deze week gebeurt.
Wat moet ik doen als ik in een risicogebied woon?
Zorg dat je dakgoten vrij zijn, leg zandzakken klaar, en controleer de lokale waterstanden via de AEMET‑app. Volg de instructies van de gemeente – eventuele evacuaties worden via sms‑berichten en lokale radio aangekondigd.
Kan de DANA 'Alice' nog verergeren?
Meteorologen waarschuwen dat een tweede lagedrukgebied al in de wacht staat. Als dat zich ontwikkelt, kan er een nieuwe golf van neerslag komen, dus blijf de updates van de Spaanse Meteorologische Dienst nauwlettend volgen.